تربچه

تاریخچه :

تربچه از قدیمیترین گیاهان زراعتی است که هزاران سال سابقه ی کشت دارد. این گیاهان از قدیم در مدیترانه و خاور دور کشت می شد. سوابق نیز نشان می دهد که بطور وسیعی در زمان فراعنه در مصر کشت می شده است. خصوصاً یونانیها علاقه به تربچه داشتند. تربچه حدود اوایل قرن شانزدهم به انگلستان و فرانسه وارد گردید. و در سال 1806 یازده نوع آن در آمریکا شناخته شده بود .
مرکز اوليه پرورش آن کشور فرانسه بوده و از آنجا به ساير کشورهاى اروپائى راه يافته و امروزه در تمام دنيا پرورش داده مى‌شود. علت گسترش سريع تربچه را در دنيا مى‌توان نتيجه رشد سريع دوره رشد کوتاه، کم توقع بودن، کم نيازي، مصرف به‌صورت خام و قابليت کشت و برداشت آن در تمام طول سال ذکر کرد. تربچه از قرن هيجدهم همانند کاهو ابتدا در فرانسه و بعدها در ساير کشورها در گلخانه و يا زير پوشش‌ها کاشته شد.

تنوع ( Variety ):

شکل غده در ارقام مختلف متفاوت است. ارقامى با غده گرد (نقلي) کشيده يا دوکى وجود دارند ، اصولا اين گياه را به دو نوع تقسيم مي كنند و كليه انواع اين گياه را در اين دو دسته قرار مي دهند .
1- تربچه نقلي يا تربچه چهار فصل
2-  ترب يا تربچه درشتپ

تربچه نقلي يا تربچه چهار فصل:

اين قسم تربچه خيلي زود سبز شده و محصول آن در مدت زمان كوتاهي بدست مي آيد . تربچه به شكل و رنگ هاي گرد قرمز ، گرد ارغواني ، گرد سفيد ، گرد بنفش ، گرد قرمز نوك سفيد ، تربچه نيمه بلند قرمز ، نيمه بلند قرمز نوك سفيد ، نيمه بلند ارغواني ، نيمه بلند سفيد ، تربچه بلند قرمز ، تربچه بلند سفيد و بلند بنفش وجود دارد .

بذر:

به قسمتي از گياه که داراي پوسته، مواد ذخيره اي و نطفه است، بذر يا دانه گويند. بذر يا دانه اگر در شرايط مساعدي از نظر حرارت، رطوبت و هوا قرار گيرد، جوانه مي زند و گياه جديدي به وجود مي آيد.
1 – بذر بايد خالص باشد.
2 – بذر بايد رسيده باشد تا بتواند جوانه بزند.
3 – بذر نبايد پوک يا ضعيف باشد.
4 – بذر بايد داراي قدرت رويش (قوّه ي ناميه) باشد.

آماده سازي زمين:

براي کاشت بذر يا گياه ، ابتدا بايد خاک را آماده کرد. به اين کار آماده سازي مي گويند. براي آماده سازي زمين ابتدا آن را شخم مي زنند.
شخم: عبارت است از برگرداندن خاک و نرم کردن کلوخها، به طوري که نفوذ پذيري خاک نسبت به آب و هوا بيشتر شود و فعاليت موجودات ذره بيني خاک افزايش يابد.

علل پوک شدن غده:

• حرارت بالا وطول روز بلند
• گذر از مرحله رویشی به زایشی
• آبیاری نامرتب و خشکی هوا
• راه‌هاى پيشگيرى از پوک شدن غده‌هاى تربچه
• انتخاب ارقام مناسب
• برداشت به‌موقع
• جلوگيرى از هر گونه توقف در رشد11